5/9/2019

Συμπονώ στην πράξη σημαίνει θυσιάζομαι

Ο Άγιος Παυλίνος

Την εποχή που οι Βάνδαλοι, σαν πραγματική θεομηνία, σάρωναν αλύπητα τις χώρες της Ευρώπης και άφηναν μόνο ερείπια στο πέρασμά τους, η Ιταλία πέρασε τα πιο πολλά δεινά, Οι ωραίες πόλεις της αφανίζονταν η μια μετά την άλλη. Οι άνθρωποι οδηγούνταν σαν κοπάδια, αιχμάλωτοι στα βάθη της Αφρικής.

Τα δύστυχα αυτά χρόνια, ο Παυλίνος, επίσκοπος της Καμπανίας, ξόδευσε την περιουσία του και όλα τα χρήματα της Εκκλησίας για την εξαγορά αιχμαλώτων. Το κακό όμως ήταν τόσο μεγάλο, που αν και έμεινε μόνο με τα ρούχα που φορούσε, ο φιλάνθρωπος. ο γεμάτος αγάπη και ευσυνειδησία Επίσκοπος, δεν μπόρεσε να επαρκέσει για όλους.

Κάποια μέρα πήγε και τον βρήκε μια φτωχή χήρα με σπαραγμένη καρδιά. Είχαν πιάσει τον μοναχογιό της αιχμάλωτο και ζητούσε από τον καλό Επίσκοπο να τον απελευθερώσει. Οι θρήνοι της ράγιζαν ακόμη και τις πέτρες.

Ο Παυλίνος την συμπόνεσε και έκλαψε μαζί της. Έψαξε, ξανάψαξε το σπίτι. Απελπισμένος διαπίστωσε πως δεν είχε μείνει πια τίποτε για να το δώσει. Ξαφνικά του ήλθε κάποια έμπνευση.

– Βλέπεις και συ η ίδια, είπε στην πονεμένη μητέρα, πως δεν μου έμεινε πια τίποτα, για να ανακουφίσω τη δυστυχία που μας βρήκε εξαιτίας των αμαρτιών μας. Ό,τι διαθέτω αυτή τη στιγμή είναι ο εαυτός μου. Ευχαρίστως τον προσφέρω για να πάρεις πίσω το παιδί σου.

Η απαρηγόρητη γυναίκα για μια στιγμή τα έχασε. Νόμιζε πως ο Επίσκοπος ήθελε να την ξεγελάσει και ξέσπασε σε ασυγκράτητο οδυρμό. Ο Παυλίνος της είπε τότε να τον ακολουθήσει. Πήγαν μαζί στον βάρβαρο εκείνο άνθρωπο που κρατούσε τον γιό της και, για μεγάλη της ανακούφιση, είδε πως κατόρθωσε να κάνει την ανταλλαγή.

Μαζί με άλλους αιχμαλώτους οδηγήθηκε και ο Παυλίνος στην Αφρική. Όταν έγινε η διανομή, αυτόν τον κράτησε στην υπηρεσία του ο ηγεμόνας των Βανδάλων και τον έβαλε να καλλιεργεί τον κήπο του. Με μεγάλη επιμέλεια ο άγιος Επίσκοπος επιδόθηκε στη δουλειά που του ανέθεσαν να κάνει. Κάθε μέρα έφερνε στο τραπέζι του αφέντη του καλοπεριποιημένα λαχανικά και φρούτα.

Με τον καλό του χαρακτήρα ο Παυλίνος και την κατά Θεό σοφία του, κέρδισε την εύνοια του ηγεμόνα και έφθασαν στο σημείο να γίνουν στενοί και αγαπημένοι φίλοι.

Ύστερα από λίγο καιρό ο Παυλίνος είπε μια μέρα στον κύριό του:

– Είναι καιρός να φροντίσεις για τη διοίκηση του βασιλείου που πρόκειται να αναλάβεις.

– Γιατί το λες αυτό, Παυλίνε, τον ρώτησε ο ηγεμόνας.

Στην αρχή ο Παυλίνος δεν ήθελε να πει περισσότερα, αλλά έπειτα του απεκάλυψε ότι πολύ γρήγορα θα πέθαινε ο πεθερός του, που ήταν βασιλιάς, και θα αναλάμβανε αυτός την εξουσία.

Παραξενεμένος ο δούκας απ’ όσα άκουσε, ρώτησε. τον αιχμάλωτό του να του αποκαλύψει ποιος ήταν, ποια είναι η πατρίδα του και η καταγωγή του.

– Είμαι δούλος του Θεού, είπε ο Παυλίνος και εσύ δέχθηκες να τον κρατήσεις αντί για τον γιο της χήρας.

Ο δούκας όμως δεν τον πίστεψε. Τον πίεζε με όρκους φοβερούς να του αποκαλύψει την αλήθεια. Έτσι ο Παυλίνος αναγκάστηκε να του φανερώσει ότι ήταν Επίσκοπος και πως θεληματικά παραδόθηκε αιχμάλωτος, γιατί η συνείδησή του δεν το σήκωνε να βλέπει τη χήρα να σπαράζει για το παιδί της και να µην κάνει κάτι να την παρηγορήσει.

Σαν άκουσε αυτές τις αποκαλύψεις ο κύριός του, τόσο τον ευλαβήθηκε, που έπεσε στη γη και του φιλούσε τα πόδια. Ύστερα τα διηγήθηκε όλα στον βασιλιά και όλοι μαζί φώναξαν τον Παυλίνο και του είπαν:

Ζήτησέ µας ό,τι θέλεις, για να σε στείλουμε πίσω στην πατρίδα σου µε πολλά δώρα, όπως σου ταιριάζει, γιατί είναι άπρεπο να κρατάμε αιχμάλωτο έναν άνθρωπο σαν κι εσένα.

Ο Παυλίνος τους ευχαρίστησε για τις καλές τους διαθέσεις, αλλά δεν δέχθηκε να πάρει δώρα.

Αν θέλετε, τους είπε. να κάνετε κάποιο καλό, ελευθερώστε όλους τους συμπατριώτες µου που κρατάτε εδώ ως αιχμάλωτους. Όσο για μένα, έχω τη χαρά της προσφοράς και της αναπαυµένης συνείδησης ότι έκανα το χρέος µου ως ποιμένας προς τα πνευματικά μου παιδιά.

Πραγματικά οι ηγεμόνες συγκέντρωσαν όλους τους συμπατριώτες του Παυλίνου και τους άφησαν όλους ελεύθερους να γυρίσουν στην πατρίδα τους μαζί µε τον Επίσκοπό τους. Και όχι µόνο αυτό, αλλά ναύλωσαν και δικά τους πλοία, τους επιβίβασαν σ’ αυτά και τους φόρτωσαν µε πλούσια δώρα, γιατί είχαν κατασυγκινηθεί από την ελεήμονα καρδιά του επισκόπου Παυλίνου. Είχαν γεμίσει οι καρδιές τους µε τόση χάρη, σαν να είχε έλθει ανάμεσά τους ο Ίδιος ο Θεός.

Ωστόσο ο γερο-βασιλιάς πέθανε και τον διαδέχθηκε ο νεαρός δούκας, ο οποίος σε όλη του τη ζωή θαύμαζε τον Επίσκοπο Παυλίνο για την ευσυνείδητη καρδιά του, η οποία τον οδήγησε τόσο ψηλά, τον έκανε όμοιο με αυτόν τον Ίδιο τον Θεό, την αιώνια Αγάπη.

Συλλογικό, Αγάπης άβυσσος: Πατερικά κείμενα για την θεία και την ανθρώπινη αγάπη, εκδ. Ετοιμασία, Καρέας 2018.