18/7/2023

Ὡς ἐν οὐρανῷ

Ο Κύριός μας θέλει να ζητούμε από τον Πατέρα να εκπληρώνεται το θέλημά Του επί γης «ὡς ἐν οὐρανῷ». Με τη λέξη «ουρανός» νοούνται όλα τα πλάσματα που έχουν στερεωθεί στην παρουσία και στη θέα του Θεού˙ ζουν από την αγάπη του Πατρός, του Υιού και του Πνεύματος, μια αγάπη που κοινωνείται και από αυτά και τα γεμίζει με μια απέραντη ευτυχία˙ και με την ίδια αυτή αγάπη αγαπούν όσα και ο Θεός αγαπά και με τον τρόπο που τα αγαπά.

Ας μην αντιλαμβανόμαστε την εκφραση «ἐν οὐρανῷ» κατά τρόπο απόλυτο. Ποτέ η εκπλήρωση του θελήματος του Θεού πάνω στη γη δεν θα επιτευχθεί όπως στον ουρανό, αφού μόνον εκεί το θείο θέλημα εκπληρώνεται αιώνια και τέλεια. Υπάρχει όμως ένα είδος αντιστοιχίας ανάμεσα στην επίγεια και στην ουράνια πραγμάτωση του θείου θελήματος. Ο ουρανός πρέπει να χρησιμεύει ως πρότυπο για τη γη. Ας δούμε λοιπόν, ποιοι και με ποιο τρόπο εκπληρούν στον ουρανό το θέλημα του Θεού.

Η σκέψη μας θα μας φέρει πρώτα πρώτα στην υπεραγία Θεοτόκο. Αυτή εκπλήρωσε το θέλημά Του λέγοντας «ἰδοὺ ἡ δούλη Κυρίου, γένοιτό μοι κατὰ τὸ ρῆμα σου» στο μήνυμα του Αρχαγγέλου Γαβριήλ! Αποδέχθηκε τις δυσκολίες της Παρθενικής Μητρότητας, στάθηκε στα πόδια του Σταυρού κατά το Πάθος του Υιού της. Υπήρξε χωρίς αμαρτία. Η ψυχή και το σώμα Της μετέστησαν στον ουρανό. Κανένα πλάσμα δεν έχει ποτέ εκπληρώσει το θέλημα του Θεού όπως η Θεοτόκος: στο πρόσωπό Της το ανθρώπινο γένος έφθασε στον προορισμό και στην τελειότητά του. Αλλά ακόμη και τώρα εκπληρώνει το θείο θέλημα ως φιλάνθρωπη Μητέρα όλων των ανθρώπων, στους οποίους -στο πρόσωπο του Αποστόλου Ιωάννη- την εμπιστεύθηκε ο Υιός Της, λίγο πριν παραδώσει το Πνεύμα Του. Είναι άβυσσος τρυφερότητας, η χαρά των δικαίων, το καταφύγιο των αμαρτωλών. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η οικειότητα του Χριστιανού με το πρόσωπο της Υπεραγίας Θεοτόκου αποτελεί συχνά, αν όχι πάντοτε, μέτρο της προόδου του στην πνευματική ζωή.

Αμέσως κάτω από την Υπεραγία Θεοτόκο, είναι οι άγγελοι, καθαρά πνεύματα πλασμένα για να αγαπούν και να υπηρετούν τον Θεό. Μια ομάδα αγγέλων επαναστάτησε. Αυτή ήταν και η μόνη στιγμή που το θέλημα του Θεού δεν πραγματοποιήθηκε στον ουρανό. Αυτοί οι κακοί άγγελοι, που παραμερίστηκαν από τον Θεό, αποτέλεσαν τις δυνάμεις του κακού. Θα επανέλθουμε στην περίπτωσή του.

Μετά από τη δοκιμασία αυτή, οι άγγελοι που παρέμειναν πιστοί στερεώθηκαν οριστικά στην υπακοή. Το πλήθος των αγγέλων υπηρετούν τον Θεό ως αόρατα λειτουργικά πνεύματα. Εκπληρώνουν τη θεία αποστολή τους, η οποία αφορά άλλοτε τη διατήρηση και την τάξη του σύμπαντος, άλλοτε τη ζωή των ανθρώπων. Φύλακες άγγελοι αγρυπνούν ιδιαίτερα για μας. Μας προστατεύουν και μα περικυκλώνουν με αδελφική στοργή. Θα έπρεπε κάποτε στη ζωή μας να δώσουμε περισσότερο χρόνο για την φιλία και τη συνομιλία με τους αγγέλους.

Στη συνέχεια είναι οι σωσμένες και δοξασμένες ψυχές των αγίων: είναι οι Πατριάρχες, οι Προφήτες και οι Δίκαιον της Παλαιάς Διαθήκης, οι απόστολοι και οι Μαθητές του Σωτήρος, Μάρτυρες, Παρθένοι, όλοι εκείνοι και εκείνες που τιμά η Εκκλησία. Δίπλα όμως σε όσους επισήμως έχουν ανακηρυχθεί άγιοι, υπάρχει το απέραντο πλήθος των αγνώστων αγίων, όλες οι ψυχές, οι οποίες μετά θάνατον έγιναν δεκτές στη δόξα του Θεού. Όταν θα έρθει η στιγμή της γενικής αναστάσεως των νεκρών, αυτές οι ψυχές θα ενωθούν με τα αφθαρτοποιημένα και δοξασμένα σώματά τους. Όλου αυτοί είχαν εκπληρώσει το θέλημα του Θεού επί της γης, γι’ αυτό και βρίσκονται τώρα στον ουρανό. Και εκεί εξακολουθούν να το εκπληρώνουν, αγρυπνώντας και προσευχόμενοι υπέρ ημών. Εμείς τιμούμε τα μνήμη τους και την εικόνα τους, και αναθέτουμε τους εαυτούς μας και τις ανάγκες μας στη φιλανθρωπία και τη μεσιτεία τους.

Γη και ουρανός δεν είναι χωρισμένοι. Υπάρχει ανάμεσά τους μια διαρκής επικοινωνία Χάριτος και Προσευχής. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο Ιησούς είναι ο μόνος Μεσίτης μας προς τον ΘΕΟ. Αυτός μόνον είναι άγιος με την απόλυτη έννοια του όρου. Μόνο αυτός προσάγει στον Πατέρα την τέλεια μεσιτεία. Οι προσευχές της Υπεραγίας Θεοτόκου, των αγγέλων και των αγίων δεν ισχύουν παρά μόνο επειδή μετέχουν αυτής της μεσιτείας του Σωτήρος. Αν ξεχάσουμε αυτή την αλήθεια, η ευλάβειά μας προς αυτούς που βρίσκονται στον ουρανό κινδυνεύει να γίνει ειδωλολατρία ή πρόληψη. Μακράν από το να ισχυριστούμε ότι υπάρχει ένα αδιαφανές παραπέτασμα ανάμεσα στον Χριστό και σ’ εμάς, κάθε άγιος πρέπει, στα μάτια μας, να αφήνει να περνάει -σαν μέσα από διαφάνεια- το φως του Χριστού. Πρέπει να είναι για μας μια αντανάκλαση δική Του, μια θέα του Χριστού, ένας τόπος συνάντησης μ’ Αυτόν.

Θέλουμε λοιπόν να ζούμε σε στενή επικοινωνία με την Μητέρα του Κυρίου, τους αγίους και τους αγγέλους. Αυτοί μας δείχνουν σε ποια κατάσταση μπορούμε να φθάσουμε μετά τον θάνατό μας. Αν δεν πεθάνουμε χωρισμένοι από τον Ιησού, ο «ουρανός» είναι και δικός μας προορισμός. Αν εκτελέσαμε το θέλημά Του εδώ στη γη, θα συνεχίσουμε να το εκτελούμε και στον ουρανό. Ας αρχίσουμε λοιπόν από εδώ να γινόμαστε -κατά τρόπο αρκετά ατελή- αυτό που με τη χάρη του Θεού θα κερδίσουμε στον τέλειο βαθμό στον ουρανό.

Lev Gillet, Πάτερ Ημών… Κύριε Ιησού Χριστέ: Οι δύο θεμελιώδεις προσευχές που στηρίζουν την πίστη των χριστιανών, Ενός μοναχού της Ανατολικής Εκκλησίας, μετάφραση Πολυξένη Τσαλίκη – Κιοσόγλου, 1η έκδ., Αθήνα, Ακρίτας, 2007.