1/12/2022

Το Σάββατο και η όγδοη ημέρα
Λουκ. 13, 10-17

Ακούσαμε σήμερα την ιστορία της θεραπείας μιας γυναίκας ανάπηρης, μιας συγκύπτουσας που δεν μπορούσε να ισιώσει το σώμα της για δέκα οχτώ χρόνια. Το γεγονός ότι ο Ιησούς την θεραπεύει είναι από μόνο του θαυμαστό. Ωστόσο, ο ευαγγελιστής, στην πραγματικότητα, ενδιαφέρεται περισσότερο -αν κρίνει κανείς από τον χώρο που του αφιερώνει- για το γεγονός πως το θαύμα συνέβη το Σάββατο, την ημέρα κατά την οποία ήταν απαγορευμένο σε όλους (συμπεριλαμβανομένων και των γιατρών και των θεραπευτών) να κάνουν οποιαδήποτε δουλειά. Εκτός ασφαλώς κι αν κινδύνευε η ζωή κάποιου.

Αυτή δεν είναι η μοναδική φορά που ο Ιησούς σπάει την αργία του Σαββάτου εσκεμμένα. Ο παραλυτικός της κολυμβήθρας της Βηθεσδά θεραπεύτηκε κι αυτός ημέρα Σάββατο, όπως και ο άνθρωπος με το παράλυτο χέρι. Κι ένας άλλος παράλυτος, καθώς κι ένας τυφλός, που του διανοίχθηκαν οι οφθαλμοί, θεραπεύτηκαν ημέρα Σάββατο από τον Χριστό. Κι ακόμα υπάρχει το περιστατικό που οι μαθητές, ενώ περπατούσαν, έτριβαν στάχυα κι έτρωγαν τους σπόρους, κάτι που ήταν απαγορευμένο να γίνεται το Σάββατο. Αυτό ο Ιησούς το δικαιολόγησε φέρνοντας το παράδειγμα του Δαβίδ και των συνοδών του, οι οποίοι όταν κάποτε ζητούσαν απελπισμένα τροφή, μπήκαν στον Ναό κι έφαγαν τους άρτους που είχαν προσφερθεί στον Θεό.

Όλα αυτά τα χωρία καταδεικνύουν πως κάτι σημαντικό διακυβεύεται εδώ. Και το ερώτημα είναι: ποιο είναι αυτό;

Ίσως θα μπορούσαμε να ξεκινήσουμε με το ίδιο το ιουδαϊκό Σάββατο. Ο σεβασμός για το Σάββατο είναι ένα από τα πιο σημαντικά στοιχεία της ιουδαϊκής λαϊκής ευσέβειας και του μωσαϊκού νόμου. Η βασική θεολογική κατοχύρωση αυτής της τήρησης μιας μέρας αναπαύσεως, βρίσκεται στην αναφορά της Γένεσης στη Δημιουργία, όπου αναφέρεται πως ο Θεός αναπαύτηκε από τα έργα Του την έβδομη ημέρα. Και για την ιουδαϊκή κοινότητα η ησυχία της ανάπαυσης του Σαββάτου σήμαινε πως η παρουσία του Θεού, η εγγύτητα του Θεού στους ανθρώπους Του, ήταν ιδιαίτερα αισθητή.

Και ξαφνικά, εν μέσω αυτής της σιγής, εν μέσω αυτής της παρουσίας, έρχονται τα θαύματα του Ιησού. Για κάποιους είναι ενοχλητικά. Αντιτίθενται στον Νόμο. Όμως ο Ιησούς καταδεικνύει πως αυτές οι θεραπείες, στην πραγματικότητα, ανήκουν στο Σάββατο. και πως ακόμα και ο ραββινικός νόμος προς αυτή την κατεύθυνση προτρέπει. Το ίδιο το Σάββατο, από τη φύση του, είναι ανοιχτό προς την κατεύθυνση της θεραπείας και της σωτηρίας. Κι αυτό γιατί το Σάββατο δεν είναι μόνο μια μέρα ανάπαυσης του Θεού και ημών, και μια μέρα κατά την οποία ο Θεός είναι κατά κάποιο τρόπο πιο παρών στη ζωή μας από τις άλλες μέρες. Το Σάββατο είναι επίσης και η μέρα της δράσης του Θεού. Αλλά όταν Εκείνος δρα, είναι για να αποκαλύψει την όγδοη μέρα που εισέρχεται δυναμικά στο Σάββατο, στην έβδομη μέρα.

Η θεραπεία και η αποκατάσταση που ανήκουν στην όγδοη μέρα, την ημέρα της Βασιλείας, είναι στοιχεία που απαντούν και κατά το Σάββατο, ως πρόγευση όσων πρόκειται να έλθουν.

Αυτό που θα ήθελα να επισημάνω είναι πως η περίοδος που ζούμε, η περίοδος που με χριστιανική ορολογία θα λέγαμε πως είναι περίοδος μεταξύ της Σταύρωσης του Μεσσία και της Δευτέρας Ελεύσεώς Του «ἐν δόξῃ», είναι από μόνη της μια ημέρα Σαββάτου, το Σάββατο της ιστορίας. Η Σταύρωσή έλαβε χώρα την Παρασκευή. Την ημέρα της προετοιμασίας, ενώ η Κυριακή είναι, καταπώς την λογίζει η Εκκλησία, όχι μόνο η πρώτη αλλά και η όγδοη ημέρα της εβδομάδας, η μέρα του ερχόμενου χρόνου, η μέρα της επανόδου του Χριστού «ἐν δόξῃ». Το Σάββατο της ιστορίας αντιστοιχεί σε ολόκληρη την περίοδο μεταξύ των δύο αυτών γεγονότων, αντιστοιχεί στο σύνολο του παρόντος χρόνου μέχρι το τέλος.

Ας πάρουμε λοιπόν στα σοβαρά αυτό το Σάββατο της ιστορίας. Ας προσπαθήσουμε πρωταρχικά να επιτύχουμε αυτή την ησυχία που μας καθιστά ικανούς να αντιλαμβανόμαστε την παρουσία του Θεού. Και στη συνέχεια, καταμεσής της αναπαύσεώς μας, ας είμαστε δεχτικοί στα έργα του Θεού, ευαίσθητοι απέναντι στον τρόπο με τον οποίο η όγδοη μέρα είναι παρούσα στην έβδομη – μέσα από την προσευχή, τη Λειτουργία, την κοινωνία, τις σχέσεις μας με τους άλλους. Και μακάρι οι ζωές μας να μη μένουν δίχως τα μικρά αυτά θαύματα των ιάσεων. που ο Χριστός έδειξε πως ανήκουν στο Σάββατο και συνεπώς στην τωρινή μας ζωή.

Όσμπορν Βασίλειος, Επίσκοπος Σεργκίεβο, Η έλευση της όγδοης ημέρας: Κηρύττοντας τη Βασιλεία του Θεού, επιμέλεια Βασίλης Αργυριάδης, μετάφραση Βασίλης Αργυριάδης, 1η έκδ., Αθήνα, Εν πλω, 2006.