25/1/2022
Ο γλυκός κατήφορος είναι εύκολος
– Γιατί, Γέροντα, ενώ κάνουμε τόσο δύσκολα το καλό, πέφτουμε τόσο εύκολα στο κακό;
– Γιατί για το καλό πρέπει πρώτα ο ίδιος ο άνθρωπος να βοηθήσει, να αγωνισθεί, ενώ στο κακό βοηθάει ο διάβολος. Ύστερα, οι άνθρωποι δεν μιμούνται το καλό ούτε έχουν καλούς λογισμούς. Πολλές φορές φέρνω το εξής παράδειγμα στους λαϊκούς: «Ας πού με ότι έχω ένα αυτοκίνητο και λέω με τον λογισμό μου: Τί να το κάνω; Εγώ μπορώ να εξυπηρετηθώ και με κάποιον γνωστό μου και με κανένα ταξί στην ανάγκη. Ας το δώσω σʹ εκείνον τον οικογενειάρχη που έχει πολλά παιδιά, να τα βγάζει λίγο έξω, να τα πάει σε κανένα Μοναστήρι, να ξεσκάνε και να βοηθιούνται τα καημένα; Αν το δώσω, κανένας δεν θα με μιμηθεί σʹ αυτό. Αν όμως έχω ένα αυτοκίνητο ίδια μάρκα με το δικό σας και ύστερα αλλάξω και πάρω άλλη καλύτερη μάρκα, να δείτε, δεν θα κοιμηθείτε όλη νύχτα, για να βρείτε έναν τρόπο να αλλάξετε αυτοκίνητο και να πάρετε καλύτερο, ίδιο με το δικό μου, και ας είναι καλά και τα δικά σας αυτοκίνητα. Σʹ αυτή την περίπτωση θα πείτε: «Θα πουλήσω, θα δανεισθώ, για να το αλλάξω». Ενώ στην προηγούμενη περίπτωση κανένας δεν θα με μιμηθεί, να πει: «Τί να το κάνω και εγώ το αυτοκίνητο; ας το δώσω», αλλά μπορεί να πουν ότι είμαι και χαμένος».
Οι άνθρωποι εύκολα επηρεάζονται στο κακό. Ενώ στο βάθος αναγνωρίζουν και παραδέχονται το καλό, όμως πιο εύκολα επηρεάζονται και παρασύρονται από το κακό, γιατί εκεί κανοναρχεί[1] το ταγκαλάκι[2]. Τον γλυκό κατήφορο εύκολα τον βρίσκει κανείς, γιατί ο πειρασμός δεν έχει άλλο τυπικό, παρά να σπρώχνει στον γλυκό κατήφορο τα πλάσματα του Θεού. Ο Χριστός έχει αρχοντιά. Σου λέει: «Αυτό είναι το καλό», «εἴ τις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν…»[3]. Δεν λέει: « Με το ζόρι έλα κοντά μου!». Ο διάβολος έχει γυφτιά. Από ʹδω‐από ʹκει τον τυλίγει τον άνθρωπο, για να τον πάει εκεί που θέλει. Ο Θεός σέβεται την ελευθερία του ανθρώπου, γιατί δεν έκανε δούλους αλλά υιούς. Και παρ’ όλο που ήξερε ότι θα επακολουθήσει η πτώση, δεν τους έκανε δούλους. Προτίμησε να έρθει, να σαρκωθεί, να σταυρωθεί και να κερδίσει έτσι τον άνθρωπο. Με την ελευθερία όμως αυτή που έδωσε ο Θεός -παρʹ όλο που ο διάβολος μπορεί να κάνη πολύ κακό- δίνεται μία ευκαιρία για κοσκίνισμα. Φαίνεται τί κάνει κανείς με την καρδιά του, φαίνεται καθαρά το πολύ φιλότιμο.
Γέροντας Παΐσιος ο Αγιορείτης, Με πόνο και αγάπη για τον σύγχρονο άνθρωπο, 1η έκδ., Αθήνα, Ιερόν Ησυχαστήριον Μοναζουσών «Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος», 1998.
[1] Δηλαδή υπαγορεύει στον άνθρωπο τί να κάνει. (Από το «Κανονάρχης»: ο διατεταγμένος μοναχός να προαναγγέλλει αυτό που ψάλουν οι χοροί των ψαλτών).
[2] Έτσι αποκαλούσε ο Γέροντας τον διάβολο.
[3] Ματθ. 16, 24.