7/12/2023

Κόσμος

Η γνώμη ότι μέσα στον κόσμο δεν μπορεί κανείς να σωθεί, είναι σωστή μόνο όταν ζει κατά τρόπο κοσμικό. Όταν όμως ζει κανείς μέσα στον κόσμο όχι για τον κόσμο, αλλά για την σωτηρία, δεν υπάρχει καμιά συμφορά. Τόσοι δεν σώθηκαν και δεν σώζονται ζώντας μέσα στον κόσμο; Γιατί να μην ανήκετε και σεις στην παράταξή τους;

Κόσμος είναι τα πάθη, είναι οι άνθρωποι που ζουν αποκλειστικά σύμφωνα με τα πάθη, είναι το σύνολο των συνηθειών και των μέσων που σοφίσθηκαν για την ικανοποίηση των παθών. Η απάρνησις όλων αυτών σημαίνει εγκατάλειψη του κόσμου, έστω κι αν όλοι γύρω ζουν κοσμικά.

Η οικογενειακή ζωή και γενικότερα η κοινωνική κοσμικοποιείται, όταν εισχωρούν σ’ αυτή τα πάθη και οι ικανοποιήσεις των παθών. Για την οικογενειακή και κοινωνική ζωή υπάρχουν οι εντολές του Θεού και οι κανόνες της Εκκλησίας . Εάν κανείς αφήνει αυτά να ρυθμίζουν την ζωή του, τότε δεν θα ’ναι κοσμική, αλλά αγία και ευλογημένη».

«Πρέπει να ξεχωρίζουμε τις διαφορετικές έννοιες της λέξεως κόσμος. Η Αγία Γραφή παραγγέλει: «Μὴ ἀγαπᾶτε τὸν κόσμον». Η ίδια αλλού αναφέρει: «Ὁ Θεὸς ἠγάπησε τὸν κόσμον». Και είναι φυσικό ό,τι αγάπησε ο Θεός να οφείλει ν’ αγαπά και ο άνθρωπος. Τι συμβαίνει λοιπόν;

Στα λόγια «μὴ ἀγαπᾶτε τὸν κόσμον», η λέξις κόσμος, δεν έχει την ίδια σημασία που έχει στα λόγια «ὁ Θεὸς ἠγάπησε τὸν κόσμον». Στην δεύτερη αυτή φράση «κόσμος» σημαίνει το εξόριστο από τον παράδεισο ανθρώπινο γένος, που ποτέ δεν έπαυσε ν’ αγαπά ο Θεός και γι’ αυτό ακριβώς πρόσφερε θυσία τον Μονογενή του Υιό. Ενώ στην πρώτη φράση «κόσμος» σημαίνει το σύνολο εκείνο των ανθρώπων, που δεν θέλει ν’ αναγνωρίσει τον Θεό και δεν ενδιαφέρεται να ζήσει σύμφωνα με τις εντολές Του. Ενδιαφέρεται μόνο να ευχαριστεί τον εαυτό του με την ικανοποίηση των διαφόρων παθών. Δεν ενθυμείται τον θάνατο και δεν σκέπτεται την μέλλουσα ζωή».

Όσιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος, Απανθίσματα επιστολών, εκδόσεις Ιεράς Μονής παρακλήτου, Ωρωπός, 1991.