28/6/2018
Η αρετή μέσα στην κοινωνία
Οι πατέρες διηγούνταν συχνά για τον Σαραπίωνα, που μάλιστα τον αποκαλούσαν «σινδόνιο», γιατί όλη του η φορεσιά ήταν ένα σεντόνι. Αυτός ήταν πασίγνωστος για την τέλεια ακτημοσύνη του, αλλά και για την αποστήθιση ιερών κειμένων. Σε κελί δεν μπορούσε να ησυχάσει, γιατί από χαρακτήρα προτιμούσε να ασκεί την αρετή μέσα στην κοινωνία.
Ο Σαραπίων, λοιπόν, κάποτε, με τη βοήθεια ενός φίλου του, κατόρθωσε να πουλήσει τον εαυτό του στο σκλαβοπάζαρο για είκοσι νομίσματα, δούλο σε μια ομάδα Ελλήνων ηθοποιών, που έπαιζαν τραγωδίες και λάτρευαν το Διόνυσο. Πήρε, λοιπόν, τα χρήματα και τά ’κρυψε, κι ο ίδιος εκτελούσε πιστά τις εντολές των αφεντάδων του, χωρίς να τους επιβαρύνει παρά μόνο για λίγο ψωμί και νερό, ενώ συγχρόνως επανελάμβανε όλη μέρα τα κείμενα που ήξερε απ’ έξω. Ο αρχηγός των ηθοποιών με τον καιρό άρχισε να δίνει προσοχή στους μονόλογους του Σαραπίωνα και σιγά-σιγά έκαναν το ίδιο και τ’ άλλα μέλη του θιάσου. Ο ασκητής για να τους παρέχει την ευκαιρία να προσέχουν περισσότερο τα θεία λόγια που απάγγελε, προθυμοποιόταν συχνά να τους πλένει τα πόδια. Στο τέλος κατάφερε να τους κάμει Χριστιανούς. Έπαψαν, έτσι, να λατρεύουν τον Διόνυσο, βαφτίστηκαν κι ακολούθησαν τη γεμάτη σεμνότητα κι ευσέβεια ζωή του πιστού. Τότε βέβαια πρότειναν στο Σαραπίωνα να τον ελευθερώσουν, ανταποδίδοντάς του την οφειλή για τη δική τους απελευθέρωση από την πνευματική δουλεία. Ο άνθρωπος του Θεού, καταχαρούμενος που σώθηκαν τόσες ψυχές, τους αποκάλυψε το μυστικό του. «Ήμουν, τους λέει, ελεύθερος Αιγύπτιος κι ασκήτευα στην έρημο, αλλά λυπήθηκα τις ψυχές σας και για χάρη της σωτηρίας τους πουλήθηκα σκλάβος. Μια όμως κι ο Θεός ευδόκησε να σας σώσει χρησιμοποιώντας το δικό μου εξευτελισμό, πάρτε πίσω τα χρήματά σας, που δώσατε για να με αγοράσετε, κι εγώ φεύγω για να βοηθήσω κι άλλους». Οι ηθοποιοί τον θερμοπαρακάλεσαν να μείνει μαζί τους, να τον έχουν πατέρα κι αρχηγό, μα δεν κατάφεραν να τον πείσουν. Τότε του λένε· «Τα χρήματα να τα δώσεις στους φτωχούς γιατί αυτά ήταν ο αρραβώνας κι η απαρχή της σωτηρίας μας· κι αφού θέλεις να φύγεις είσαι ελεύθερος, μόνο να σε βλέπουμε συχνά».
Φεύγοντας από κει ο Σαραπίων, κατευθύνθηκε στην περιοχή της Λακεδαίμονας όπου άκουσε πως ένας προύχοντας ήταν Μανιχαίος, αυτός κι η οικογένειά του, αν και κατά τα άλλα ήταν ενάρετος. Έκαμε και σ’ αυτή την περίπτωση ό,τι και με τους ηθοποιούς· πουλήθηκε δούλος και σε δύο χρόνια μέσα γλίτωσε τον κύριό του και τους δικούς του από την καταραμένη αίρεση, ξαναφέρνοντάς τους στην Εκκλησία. Τότε ο αφέντης του όχι μόνο τον ελευθέρωσε, αλλά και τον θεωρούσε πια αδελφό του ή μάλλον πατέρα του, δοξάζοντας τον Θεό που τον έστειλε.[1]
Βουλγαράκης Ηλίας, Νερό από την έρημο: Ιεραποστολικές ιστορίες από τη ζωή των μοναχών της αρχαίας Εκκλησίας μας, 2η έκδ., Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος, Αθήνα, 1996.
[1] Παλλαδίου, Λαυσαϊκή Ιστορία XXXVII, 1 εξ. και 8 / Εκδ. Μπουγάτσου, Ν.Θ. Μπατιστάτου, Δ.Μ., Παλλαδίου, Λαυσαϊκή Ιστορία (Βυζαντινή Βιβλιοθήκη), Αθήναι 1970, τόμ. 1ος, σελ. 198 εξ.