24/5/2022

Μια μαρτυρική προσφορά

Απόσπασμα από το βιβλίο Κοινωνική μέριμνα στο σύγχρονο ορθόδοξο χώρο, εκδ. «Τήνος», σελ. 120-121.

Ο Παναγιώτης Στυλιανόπουλος, μόλις τελείωσε το Γυμνάσιο της Κυπαρισσίας και ετοιμαζόταν για το Πολυτεχνείο, έπαθε ένα «συντριπτικό κάταγμα της σπονδυλικής στήλης», που του ακινητοποίησε για όλη τη ζωή τα δυο του πόδια. Από τότε βρέθηκε στο Άσυλο Ανιάτων Αθηνών, όπου θα περνούσε τα 43 χρόνια της επίγειας δοκιμασίας του. Μετά τους πρώτους πειρασμούς της ολιγοπιστίας και απελπισίας βγήκε νικητής κι εκείνο που τον απασχολούσε πια ήταν πώς θα βοηθήσει τους άλλους πονεμένους. Μέσα στο άσυλο στάθηκε φως και παρηγοριά σε πολλούς συναδέλφους του πόνου, ιδιαίτερα όμως τον απασχόλησε το πρόβλημα των τυφλών και πιο συγκεκριμένα των τυφλών παιδιών που ήθελαν να σπουδάσουν. Ο Πάνος, παρακινούμενος από τέτοια παιδιά, αποφασίζει ν’ αφοσιωθεί σ’ αυτά φτιάχνοντας τα βιβλία τους. Πάνω στο κρεβάτι του τοποθετεί μια γραφομηχανή, στην οποία το κάθε πλήκτρο έχει 2 έως 6 κουκίδες της Γραφής Braille. Παρ’ όλο που υποφέρει από το νεφρό του, εργάζεται ασταμάτητα κάθε μέρα, ετοιμάζοντας βιβλία, ιδίως σχολικά. Παράλληλα συντάσσει Μέθοδο Διδασκαλίας Γραφής Τυφλών και έτσι μαθαίνει γράμματα σε τυφλούς κάθε ηλικίας,

Το σπουδαιότερο όμως είναι ότι, χάρη στο ζήλο του για τη μόρφωση του τυφλού και χάρη στην βοήθεια του γιατρού Δ. Χαροκόπου και ενός αξιωματικού της Αεροπορίας, επινόησε μικρό χειροκίνητο πιεστήριο και πλάκα στοιχειοθεσίας, με το οποίο μπορούσε να αναπαραγάγει πολλά αντίτυπα βιβλίων, ανάλογα με τις ανάγκες των «μαθητών του»: μαθηματικά, ιστορία, γεωγραφία και αργότερα πανεπιστημιακά συγγράμματα. Το αποκορύφωμα της όλης του προσπάθειας ήταν ότι αποφάσισε και πραγματοποίησε την εκτύπωση ολόκληρης της Καινής Διαθήκης στην ίδια γραφή σε 30 ογκώδεις τόμους.

Το έργο του αυτό το εξετίμησε το Υπουργείο ‘Εθνικής Οικονομίας με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας «διὰ τὴν ἐπινόησιν καὶ σχεδίασιν στοιχείων σχετικῆς πλακὸς διὰ τὴν στοιχειοθέτησιν καὶ πιεστηρίου διὰ τὴν ἀναπαραγωγὴν κειμένων εἰς τὴν γραφὴν τυφλῶν». Επίσης η Ακαδημία Αθηνών «πληροφορηθεῖσα καὶ ἐξακριβώσασα τὴν μεγάλην, φιλάνθρωπον καὶ πολιτιστικὴν δρᾶσιν του καὶ τὴν μεγίστην καὶ πολύτιμον βοήθειαν πρὸς τοὺς τυφλοὺς μαθητὰς καὶ φοιπητὰς» του απένειμε έπαινον τον Ιούνιο του 1968.

Καλύτερα όμως από τους επίσημους αυτούς επαίνους εκφράζει το βαθύ νόημα του έργου του μια «συνέντευξη» που δόθηκε σε ένα θρησκευτικό ημερολόγιο:

Είχα ακούσει γι’ αυτόν, μα δεν το πίστεψα. «Θα πάω να δω με τα μάτια μου», είπα. Και πήγα στο ειδικό Ίδρυμα. ΑΣΥΛΟΝ ΑΝΙΑΤΩΝ διάβασα στην πόρτα του, σκέτη νέτη απελπισία… Μπήκα, περπάτησα, ανέβηκα τις σκάλες, βρέθηκα πλάι στο κρεββάτι του.

– Ο Π.Σ.; ρώτησα δειλά με μια αμφιβολία που μου έφερνε το γαλήνιο και χαρούμενο πρόσωπό του.

– Μάλιστα.

– Πόσα χρόνια είσθε εδώ; ρώτησα αμέσως.

– Τριάντα τρία.

– Τι έχετε;

– Παράλυτα πόδια, μα έχω, δόξα τω Θεώ, χέρια και μπορώ να εργάζομαι

– Τι είναι αυτό που κάνετε;

– Μεταγράφω την Αγία Γραφή βιβλίο των ελπίδων, στη γραφή των τυφλών. Το ιερό κείμενο και την ερμηνευτική απόδοση στη γλώσσα μας. Θα γίνουν τριάντα τόμοι.

– Και πόσα θα πάρετε για τον κόπο σας;

– Πόσα θα δώσω, ρωτήστε. Θα δώσω ελπίδες του Θεού σε 10.000 τυφλούς. Ελπίδες ζωής, ελπίδες χαράς. ‘Ελπίδες φωτός αληθινού, της ψυχής. Ελπίδες που παίρνω και εγώ τόσα χρόνια, κι είναι η ζωή μου χαρούμενη και δημιουργική, και ελπίζω πως θα εξακολουθήσει να είναι…

Ο Π. Στυλιανόπουλος έφυγε από τον κόσμο αυτό στις 8 Μαΐου 1974, αλλά Εκτός από το φωτεινότατο παράδειγμά του έμεινε και το έργο του.

Μια μαρτυρική προσφορά, Περιοδικό Σύναξη, τεύχος 26, Απρίλιος-Ιούνιος 1988.