Η τριλογία του Γολγοθά

«Ἐκεῖ ἐσταύρωσαν αὐτὸν καὶ τοὺς
κακούργους, ὃν μὲν ἐκ δεξιῶν ὃν δὲ
ἐξ ἀριστερῶν».
(Λουκ. κγ΄, 33)

Τρεις άνθρωποι ανεβασμένοι στους σταυρούς φαντάζουν μέσα στο σκοτάδι. Ο ένας είναι ο Γυιός του Θεού. Οι άλλοι δυο, ληστές. Ο μεσαίος είναι η θεία Αγάπη, το μοναδικό λύτρο, που μπορούσε να δοθή για την παγκόσμια σωτηρία. Οι άλλοι, δυο τυχαίοι συμπαραστάτες της υπό την ανώφελη και ατέλειωτη αλυσίδα της ανθρώπινης αυτοκαταδίκης.

Και πάνω στο Γολγοθά η μεγάλη εκείνη στιγμή συνέθεσε την Τριλογία, που το δέος της υπερβαίνει κάθε δραματική φαντασία.

Η εξουθένωσι και η θυσία του Θεού. Η άρνησί της. Η προσοικείωσί της.

Να, το περιεχόμενο και η όψι αυτής της θείας Τριλογίας.

Στο μεσαίο Σταυρό, πεθαίνει ο Ιησούς!

Το κεφάλι, που το είχαν αγγίξει τα παρθένα χέρια του Βαφτιστή και οι αλειμμένες με μύρο παλάμες της μετανοιωμένης γυναίκας, των δυο αυτών ακραίων εκπροσώπων της αγιότητος, είναι τρυπημένο από τ’ ακάνθινο στεφάνι.

Τα χέρια, που τέντωσαν τον πάπυρο της θείας βουλής, που μοίρασαν το ψωμί στην έρημο, που έχρισαν με πηλό τα μάτια του τυφλού, που ένωσαν ξανά τη γη με τον ουρανό είναι απλωμένα στο ξύλο.

Καρφωμένα και αιμόφυρτα τα πόδια, που είχαν αναζητήσει κάποιο δείλι, μέσα στην Εδέμ, τον ένοχο άνθρωπο «Ἀδάμ, Ἀδὰμ ποῦ εἶ;»

Ανοιχτή η πληγή στην πλευρά Του απ’ την οποία σαν από καινούργιο Αδάμ, θα πλαστή η νοητή νύμφη Του η Εκκλησία.

Σταματά η καρδιά, που ο χτύπος της ήταν ο ρυθμός της ζωής του Κόσμου.

Αργοσβύνουν τα μάτια, που σαγήνευαν τα πλήθη.

Κι απ’ τα πονεμένα στήθη του Ιησού, στις ύστατες στιγμές της αφάνταστης αγωνίας Του, βγαίνει η κορυφαία λέξι του θείου δράματος. Η λέξι, που ύστερά της τίποτε άλλο δεν είναι άξιο εκτός από την σιωπή. Η λέξι, που ποτέ δε θα μάθουμε το πραγματικό της νόημα, αν ήταν μια κραυγή θριαμβευτική ή ένα ξέσπασμα υπέρτατης οδύνης.

«Τετέλεσται!» Τελείωσε το έργο Του; Ή ήταν η στερνή σταγόνα του πικρού ποτηρίου; Το πιθανώτερο είναι πως σ’ αυτό το «Τετέλεσται» είναι σμιγμένα και τα δυο κορυφώματα του πόνου Του και της χαράς Του.

***

Το δράμα λοιπόν του Ιησού ετελείωσε. Αλλ’ η Τριλογία του Γολγοθά συνεχίζεται πάνω στην πανανθρώπινη σκηνή, Γιατί, γύρω από το Χριστό, στις μορφές των δυο ληστών, που σταυρώθηκαν μαζί Του, συνυφαίνεται με το δικό Του, και το δικό μας δράμα. Δεν υπάρχει κανένας, που να μην είναι σταυρωμένος πλάι Του. Άλλος στα δεξιά κι άλλος στ’ αριστερά Του. Άλλος που θα υβρίζη και άλλος που θα δέεται. Κι απ’ το μεσαίο Σταυρό πάντοτε θ’ ακούεται ένα «Τετέλεσται».

Γι’ άλλους ότι «τετέλεσται» η απώλεια και γι’ άλλους ότι «τετέλεσται» η σωτηρία. «Σήμερον μετ᾿ ἐμοῦ ἔση ἐν τῲ Παραδείσῳ».

Κούρκουλας Κωνσταντίνος, Σκηνές από το πάθος, Αθήνα, 1968