Η Γέννησις της Θεοτόκου
Ο Χριστός, για να προετοιμάση το μυστήριο της σαρκώσεώς Του, διάλεγε από κάθε γενεά τους αγιοτέρους ως κατά σάρκα προγόνους Του, μέχρις ότου έφθασε στους δίκαιους θεοπάτορες Ιωακείμ και Άννα. Σ’ αυτούς συγκεντρώθηκε η αγιότητα όλων των προπατόρων, και γι’ αυτό ευδόκησε να γεννηθή από αυτούς η κατά σάρκα Μητέρα Του. Αυτό αναφέρει και η υμνολογία της Εκκλησίας: Ὑπερτέραν ἔχοντες ζωήν, βίου τε λαμπρότητα, πάντων ὁμοῦ γεννητόρων γεγόνατε, γηγενῶν ὑπέρτεροι, τὴν ἀκήρατον Παρθένον ὡς γεννήσαντες, καὶ Θεοῦ πατέρες, ὄντως διὰ Ταύτης χρηματίσαντες.[1]
Οι άγιοι Θεοπάτορες για πολλά χρόνια παρέμεναν άτεκνοι, και για τον λόγο αυτό στράφηκαν με πολύ πόνο προς τον παντοδύναμο Θεό, και η θερμή προσευχή τους δεν έμεινε άκαρπη. Αξιώθηκαν να γεννήσουν την Παναγία, εκείνην που επρόκειτο να γεννήση κατά σάρκα τον Υιό του Θεού! Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς σχολιάζει: «Προτιμήθηκαν οι άτεκνοι (Ιωακείμ και Άννα) από τους πολυτέκνους, ώστε από τους πολυαρέτους να γεννηθή η πανάρετος Κόρη, και από τους κατ’ εξοχήν σώφρονες η Πάναγνη». Η Παρθένος Μητέρα γεννήθηκε από στείρα, «διότι έπρεπε το μόνο καινόν υπό τον ήλιο, το αποκορύφωμα των θαυμάτων, να προετοιμασθή με θαύματα».[2]
Ο όσιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός πανηγυρίζει την εορτή: «Σήμερα ανοίγουν οι πύλες της στειρώσεως και εμφανίζεται θεία παρθενική Πύλη, από την οποία και δια της οποίας θα εισέλθη ο Θεός στην οικουμένη». «Οι αιώνες συναγωνίζονταν μεταξύ τους ποιος θα καυχηθή για την γέννησή Της». Η χαρά για την γέννηση της Θεοτόκου επεκτείνεται σε ολόκληρη τη δημιουργία: «Ἡ γέννησίς σου, Θεοτόκε, χαρὰν ἐμήνυσε πάσῃ τῇ οικουμένῃ».[3]
***
Η σύλληψη της Υπεραγίας Θεοτόκου ήταν αγνή και πανάμωμη, όχι όμως άσπιλη όπως την ονομάζουν οι Παπικοί, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι η Παναγία γεννήθηκε χωρίς το προπατορικό αμάρτημα. Η αιρετική δοξασία περί ασπίλου συλλήψεως της Θεοτόκου αλλοιώνει την αγιογραφική διδασκαλία περί του προπατορικού αμαρτήματος, αποχωρίζει την Παναγία από τους αγίους προγόνους Της, και αρνείται την ενότητα του ανθρωπίνου γένους. Η παρέμβαση του Θεού έλυσε την στειρότητα της Θεομήτορος Άννης, αλλά δεν παραμέρισε το έργο της φύσεως. «Το φρόνημα της Ορθόδοξης καθολικής Εκκλησίας είναι ότι η προπατορική αμαρτία… μεταδίδεται σε όλους τους ανθρώπους… ακόμη και στην Κυρία μας Θεοτόκο». Η Παναγία λοιπόν, χωρίς να έχη καμμία προσωπική αμαρτία, γεννήθηκε και Αυτή με το προπατορικό αμάρτημα. Από αυτό «την καθάρισε η αγιαστική δύναμη του Αγίου Πνεύματος, και την αγίασε», κατά την ημέρα του Ευαγγελισμού.[4]
[1] Όρθρος 9ης Σεπτεμβρίου, Κανών, ωδή α΄.
[2] Ομιλία 42, 5, Οικονόμου, σελ. 10 –Όσιος Ιωάννης Δαμασκηνός, Εις το Γενέσιον της Θεοτόκου, 1, 2, PG 96, 664Α.
[3] Εις το Γενέσιον της Θεοτόκου, 1, 3, και 7, PG 96, 664C και 672C – Απολυτίκιον της εορτής.
[4] Όσιος Νικόδημος Αγιορείτης, Πηδάλιον, Αθήνα 61957, σελ. 523, σημ. 1 – Όσιος Ιωάννης Δαμασκηνός, Εγκώμιον εις την Κοίμησιν, 1, 3, PG 96, 704A.
Ιερομόναχος Γρηγόριος, Η Ορθόδοξη Πίστη, Λατρεία και Ζωή, Σχεδίασμα ορθοδόξου κατηχήσεως, Ιερόν Κουτλουμουσιανόν Κελλίον Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος, Άγιος Όρος, 2012