Ο ζωηφόρος θάνατος και η σταυρόμορφη Ανάσταση
Όταν ο άνθρωπος δει πραγματικά το Σταυρό του Χριστού δεν θα δυσκολευθεί μετά πολύ να διακρίνει το φως της Αναστάσως. Γιατί όποιος νιώσει την αγάπη που σταυρώνεται ξέρει ότι γι’ αυτή την αγάπη δεν υπάρχει θάνατος. Ο Σταυρός που ήταν το σύμβολο του θανάτου έγινε η εγγύηση της ζωής γιατί έδωσε την ευκαιρία στην αγάπη να σταυρωθεί και να γίνει έτσι αθάνατη. Όταν είδε ο Άδης το σταυρό του Χριστού είπε τοις κάτω: «Ὦ λειτουργοί μου καὶ δυνάμεις μου, τίς ὁ ἐμπήξας ἧλον τῇ καρδίᾳ μου; ξυλίνῃ με λόγχῃ ἐκέντησεν ἄφνω, καὶ διαρρήσομαι» (Κοντάνκιον Όρθρου Κυριακής Σταυροπροσκυνήσεως). Και ο άνθρωπος, όταν σταυρώνει το ναρκισσισμό του για να δημιουργήσει χώρο μέσα στην καρδιά του για την ανάπτυξη της αγάπης για το συνάνθρωπο, υφιστάμενος ένα θάνατο ζωοποιείται γιατί σκοτώνει την αιτία του θανάτου. Γιατί πραγματικά ο ναρκισσισμός οδηγεί τον άνθρωπο στον ολοκληρωτικό του θάνατο. «Ἐν ξύλῳ τέθνηξας, ξύλον σε εὕρηκα ζωῆς χριστοφόρε σταυρέ μου» (Ωδή θ΄ κανόνος Κυριακής Σταυροπροσκυνήσεως).
Σ’ αυτό το σημείο της πορείας προς τη συνάντηση με τον αναστημένο Χριστό την Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως η Εκκλησία προβάλλει το Σταυρό και για να μας θυμίσει ότι χωρίς αυτό το σταύρωνα δεν θα μπορέσουμε να συναντήσουμε τον αναστημένο Χριστό αλλά και για να μας ενθαρρύνει, δείχνοντας ότι η σταύρωση αυτή στην πραγματικότητα είναι ένας ζωηφόρος θάνατος και μια σταυρόμορφη ανάσταση.
«Χριστὸς ὁ Βασιλεὺς τῆς δόξης, ἑκουσίως χεῖρας ἐκτείνας ὕψωσεν ἡμᾶς εἰς τὴν ἀρχαίαν μακαριότητα· οὓς πρὶν ὁ ἐχθρός, δι᾿ ἡδονῆς συλήσας, ἐξορίστους Θεοῦ πεποίηκε» (ιδιόμελο σταυροπροσκυνήσεως). Ο διάβολος κυρίευσε τον άνθρωπο προσφέροντας τη θανατηφόρα εγωκεντρική ικανοποίηση σαν τον τρόπο με τον οποίο θα απολάμβανε πληθώρα ζωής και έτσι τον απέκοψε από την πηγή της ζωής, το Θεό. Ο Χριστός, ο ενσαρκωμένος Θεός, μας συνδέει και πάλι με την πηγή της ζωής, με την αγάπη που σταυρώνεται. Έτσι, και όποιος θέλει να Τον ακολουθήσει, να ακολουθήσει το δρόμο που θα τον φέρει σ’ Εκείνον, πρέπει να αρνηθεί τον εαυτό του και να πάρει το σταυρό πάνω στον οποίο θα σταυρώσει το ναρκισσισμό του. Όποιος θέλει να ζήσει πραγματικά πρέπει να θανατώσει τον ζωόμορφο θάνατο που είναι ο εγωκεντρισμός του (Μαρκ. 8, 34-35).
π. Φιλόθεος Φάρος, Πριν και μετά το Πάσχα, Εκδ. Ακρίτας, Αθήνα, 1998