Συναξαριστής 2ας Φεβρουαρίου

Τῷ αὐτῷ μηνὶ Β ́, ἡ Ὑπαπαντὴ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὅτε ἐδέξατο αὐτὸν εἰς τὰς ἀγκάλας αὐτοῦ ὁ δίκαιος Συμεών.[1]

Κόλπους Πατρὸς τυποῦσι τοῦ σοῦ Χριστέ μου,
Τοῦ Συμεὼν αἱ χεῖρες, αἳ φέρουσί σε.
Δέξατο δευτερίῃ Χριστὸν Συμεὼν παρὰ νηῷ.

Ἀφ᾿ οὗ ἐπέρασαν σαράντα ἡμέραι ἀπὸ τὴν σωτήριον ἐνανθρώπησιν τοῦ Κυρίου, καὶ τὴν ἐκ τῆς Ἁγίας Παρθένου χωρὶς ἀνδρὸς αὐτοῦ γέννησιν, ἐπροσφέρθη ὁ Κύριος εἰς τὸ ἱερὸν κατὰ τὴν σημερινὴν ἡμέραν, ἀπὸ τὴν Παναγίαν Μητέρα του καὶ τὸν δίκαιον Ἰωσὴφ τὸν μνήστορα τῆς Θεοτόκου, κατὰ τὴν διάταξιν τοῦ σκιώδους καὶ παλαιοῦ Νόμου. Τότε δὲ καὶ ὁ γέρωντας Συμεών, εἰς τὸν ὁποῖον ἦτον κεχρηματισμένον νὰ μὴν ἰδῇ θάνατον πρὸ τοῦ νὰ ἰδῇ τὸν Χριστὸν Κυρίου: τότε, λέγω, οὗτος ἐδέχθη τὸν Κύριον εἰς τὰς ἀγκάλας του καὶ εὐχαριστήσας τὸν Θεόν, ἐβόησε· «Νῦν ἀπολύεις τὸν δοῦλόν σου Δέσποτα[2] κατὰ τὸ ῥῆμά σου[3] ἐν εἰρήνῃ».[4] Καὶ λοιπὸν μετὰ χαρᾶς ἐλύθη ἀπὸ τὴν παροῦσαν ζωήν, καὶ ἀντὶ τῶν προσκαίρων τούτων καὶ ἐπιγείων, ἔλαβε τὰ οὐράνια καὶ αἰώνια. Ἡ δὲ τῆς ἑορτῆς ταύτης Σύναξις τελεῖται εἰς τὸν σεβάσμιον οἶκον τῆς ἀχράντου δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καὶ ἀειπαρθένου Μαρίας, τὸν εὑρισκόμενον εἰς τὰς Βλαχέρνας. (Λόγον τῆς Ὑπαπαντῆς ὅρα εἰς τὸν Θησαυρὸν τοῦ Δαμασκηνοῦ, καὶ εἰς Μακάριον τὸν Κωφόν.)

***

Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ἁγίου Μάρτυρος Ἀγαθοδώρου.

Ἀγαθοδώρῳ, δῶρον ἐξ ἐμῶν λόγων,
Δωρῶ δοθέντι, τῷ Θεῷ δι᾿ αἱμάτων.

Οὗτος ὁ Ἅγιος Ἀγαθόδωρος, ἐπειδὴ ὡμολόγει τὸν Χριστὸν Θεὸν ἀληθινόν, διὰ τοῦτο ἐφέρθη εἰς τὸν ἄρχοντα τῆς ἐν Καππαδοκίᾳ πόλεως τῶν Τυάνων,ἡ ὁποία ὑπὸ τῶν Τούρκων τώρα ὀνομάζεται Νίδρα ἢ Νίγδελι. Καὶ πρῶτον μέν, ἐξέσχισαν αὐτόν, ἔπειτα δέ, τὸν ἔβαλαν ἐπάνω εἰς μίαν σκάραν πυρωμένην. Μετὰ ταῦτα ἔκοψαν τὴν γλῶσσάν του, καὶ μὲ ὀδοντάγραν εὔγαλαν τὰ ὀδόντιά του, καὶ μὲ ξουράφι ἔκδαραν τὸ δέρμα του, εἶτα ἐτζάκισαν τὰσκέλη του, καὶ μὲ κοντάρι ἐτρύπησαν τὰ πλευρά του. Ὕστερον δὲ ἐπέρασαν εἰς τοὺς μηλίγγους του πυρωμένα σουβλία. Ὅθεν μὲ τὰ πολυειδῆ βάσαναταῦτα ἐτελείωσε τὴν ζωὴν ὁ ἀοίδιμος καὶ ἔλαβεν ἐκ Κυρίου τὸν ἀμαράντινον στέφανον.

***

Ὁ Ἅγιος Νεομάρτυς Ἰορδάνης ὁ Τραπεζούντιος, ὁ μαρτυρήσας ἐν Κωνσταντινουπόλει ἐν ἔτει ͵αχν ́ [1650], ξίφει τελειοῦται.

Ἰορδάνην δέ, μὴ ποταμὸν ἐννόει,
Χριστοῦ δ᾿ ἀθλητήν, ἐσχάτοις ἐν τοῖς χρόνοις.[5]

***

Ὁ Ἅγιος νέος Ὁσιομάρτυς Γαβριήλ, ὁ μαρτυρήσας ἐν Κωνσταντινουπόλει ἐν ἔτει ͵αχος ́ [1676], ξίφει τελειοῦται.

Τμηθεὶς Γαβριὴλ δι᾿ ἀγάπην Κυρίου,
Σὺν τῷ Γαβριὴλ χορεύεις ἐν τῷ πόλῳ.[6]

Ταῖς τῶν σῶν Ἁγίων πρεσβείαις Χριστὲ ὁ Θεὸς ἐλέησον ἡμᾶς.

**

[1] Σημείωσαι, ὅτι ἡ ἑορτὴ αὕτη τῆς Ὑπαπαντῆς, κατὰ μὲν τὸν Κεδρηνόν, ἐτυπώθη νὰ ἑορτάζεται εἰς τὸν καιρὸν Ἰουστίνουτοῦ Θρᾳκός, τοῦ ἐν ἔτει 518 βασιλεύσαντος, ἥτις ἕως τότε δὲν ἑωρτάζετο. Κατὰ δὲ τὸν Θεοφάνη ἐν τῷ χρονικῷ, ἄρχισεν αὕτη νὰ ἑορτάζεται κατὰ τὸ δέκατον πέμπτον ἔτος τῆς βασιλείαςτοῦ μεγάλου Ἰουστινιανοῦ, τοῦ ἀνεψιοῦ τοῦ ῥηθέντος Ἰουστίνου, τοῦ βασιλεύσαντος ἐν ἔτει 527, ἤτοι ἡ Ὑπαπαντὴ ἄρχισε νὰ ἑορτάζεται ἐν ἔτει 545, κατὰ τὴν β ́ τοῦ Φευρουαρίου, ἥτιςπρότερον ἑωρτάζετο κατὰ τὴν ιδ ́ τοῦ Φευρουαρίου, ὡς λέγει Γεώργιος ὁ Ἁμαρτωλός. Ἴσως δέ, ὁ μὲν Ἰουστῖνος ἐδιώρισε νὰ ἑορτάζεται αὕτη τῇ δεκάτῃ τετάρτῃ τοῦ Φευρουαρίου. Ὁ δὲ Ἰουστινιανὸς ἀκριβέστερον ἐδιώρισε νὰ ἑορτάζεται αὕτη τῇ β ́ τοῦ Φευρουαρίου. (Ὅρα σελ. 66 καὶ 88 τοῦ β ́ τόμου τοῦ Μελετίου.)

[2] Ἤτοι, νῦν ἀπολύεις με τοῦ βίου πάντως, ὡς ὁ Ζυγαδηνὸς Εὐθύμιος ἑρμηνεύει, ἐν τῇ ἑρμηνείᾳ τοῦ κατὰ Λουκᾶν Εὐαγγελίου τῇ νεοτυπώτῳ.

[3] Ἤτοι, καθὼς εἴρηκάς μοι, πάλαι διαποροῦντι περὶ τοῦ μυστηρίου τῆς σῆς ἐνανθρωπήσεως, κατὰ τὸν αὐτὸν Εὐθύμιον (αὐτόθι).(

[4] Ἤτοι, ἐν εἰρήνῃ λογισμῶν. Νῦν γὰρ οἱ ταράττοντές με λογισμοὶ περὶ τῆς θείας ἐνανθρωπήσεως, εἰρήνευσαν. Ἢ ἐν εἰρήνῃ ἀφοβίας, μηκέτι φοβούμενον τὸν θάνατον, διὰ τὸ βαθύ μου γῆρας. Ἢ ἐν εἰρήνῃ χαρᾶς, μηκέτι λυπούμενον ὑπὲρ τῆς ἐλευθερίας τοῦ Ἰσραήλ. Εἶδον γὰρ ἤδη τὸν ἐλευθερωτήν. Ὡς ὁ αὐτὸς Εὐθύμιος ἑρμηνεύει αὐτόθι. Σημείωσαι, ὅτι εἰς τὴν Ὑπαπαντὴν λόγους συνέγραψαν, ὁ Χρυσόστομος δύω, ὧν τοῦ ἑνὸς μὲν ἡ ἀρχή ἐστιν αὕτη· «Οὐ μόνον φορεῖ σάρκα», τοῦ δὲ ἑτέρου, αὕτη· «Φαιδρὸν ἡμῖν σήμερον τὸ θέατρον».Γρηγόριος ὁ Θαυματουργὸς ὁ καὶ Νεοκαισαρείας, οὗ ἡ ἀρχή· «Οἱ τῶν Ἁγίων καὶ θεοπνεύστων Γραφῶν». Ἀμφιλόχιος ὁ Ἰκονίου, οὗ ἡ ἀρχή· «Πολλοὶ τῶν μεγάλων». Κύριλλος ὁ Ἱεροσολύμων, οὗ ἡ ἀρχή· «Χαῖρε σφόδρα θύγατερ Σιών». Μεθόδιος ὁ Πατάρων, οὗ ἡ ἀρχή· «Πάλαι ἱκανῶς». Γεώργιος ὁ Νικομηδείας, οὗ ἡ ἀρχή· «Τὰ τῆς παρούσης ἱερᾶς πανηγύρεως». (Σῴζονται ἐν τῇ Λαύρᾳ, καὶ ἐν τῇ τοῦ Διονυσίου.) Ὁ Νύσσης Γρηγόριος, οὗ ἡ ἀρχή· «Εἶχε μὲν ἡ τῶν Γενεθλίων». Καὶ Λέων ὁ Σοφός, οὗ ἡ ἀρχή· «Χριστοῦ ἑορτὴν τιμῶμεν». (Σῴζονται ἐν τῇ Μονῇ τοῦ Παντοκράτορος.) Ἐν δὲ τῷ δευτέρῳ πανηγυρικῷ τῆς Ἱερᾶς Μονῆς τοῦ Βατοπαιδίου σῴζονται μὲν ἐκ τῶν ἀνωτέρω λόγοι τινές, σῴζεται δὲ καὶ λόγος τοῦ σοφωτάτου Ἰωάννου τοῦ Ζωναρᾶ εἰς τὴν αὐτὴν ἑορτήν, οὗ ἡ ἀρχή· «Πάλιν τοῖς εὐσεβέσι πανήγυρις, καὶ πάλιν μυστήριον ἕτερον». Ἀλλὰ καὶ Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς λόγον ἔχει εἰς τὴν αὐτὴν ἑορτήν, σῳζόμενον ἐν τῷ Πρωτάτῳ, οὗ ἡ ἀρχή· «Τὴν μὲν προγονικὴν ἐκείνην ἀράν τε καὶ καταδίκην».

[5] Τὸ Μαρτύριον αὐτοῦ ὅρα εἰς τὸ Νέον Μαρτυρολόγιον.

[6] Τὸ Μαρτύριον αὐτοῦ ὅρα εἰς τὸ Νέον Μαρτυρολόγιον.

Άγιος Νικόδημος Αγιορείτης, Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β´. Εκδόσεις Δόμος, 2005